کودکان از بدو تولد در حال یادگیریاند؛ قوای جسمی و فکری آنها در حال رشد است؛ در هر سنی نیاز به کسب مهارتهای ویژهای دارند و استعداد و توانایی یادگیری آن دسته از مهارتها، در سنین خاصی برایشان فراهم میشود.
همانطور که میدانیم، نوزادان در راه شناخت دنیای جدید و ناشناختهای که قدم به آن گذاشتهاند، به کمک و همراهی ما بزرگترها نیاز دارند. برای کمک به کودکمان بهتر است بدانیم که کودکان در هر سنی نیاز به آموختن چه نکاتی دارند و در هر دورهای از زندگانی، کسب چه مهارتهایی برای آنها لذتبخش، لازم، و در ارجحیت است؛ برای مثال تقویت مهارت هماهنگی چشم و دست در کودک و سایر «مهارت های حسی و حرکتی» یا آشنایی او با مفاهیم مبتنی بر «اندازه، شکل ها، رنگ ها و عدد ها» و… دوره و سن مخصوص به خود را دارد. برای به دست آوردن این شناخت و آگاهی احتیاج به مطالعه و تحقیق وجود دارد.
اما خوشبختانه ما در دورهای زندگی میکنیم که وفور اطلاعات و سهولت دسترسی به آنها از جمله ویژگیهای بارز آن است. روانشناسان و محققان بسیاری در زمینهی نیازهای کودکان و راههای آموزش به آنها به جستوجو، تحقیق و آزمایش پرداخته و نتیجهی پژوهشهای خود را در اختیار ما گذاشتهاند و این موقعیت برای ما فراهم است که نتایج این مطالعات و تحقیقات را با یک بررسی و جستوجوی ساده در دسترس داشته باشیم.
با بهرهگیری از منابع معتبر و قابلاطمینان، که این روزها در رسانههای اجتماعی نمونههای خوبی از آنها فراهم است، میتوانیم با توجه به نیاز خود اطلاعات بهروز و موثقی را کسب کنیم. علاوه بر این در اکثر «کتاب های کودکان، بازی های آموزشی، و سرگرمی های خردسالان»، سنین مناسب و اهداف آموزشی محصول مشخص شده است و ما میتوانیم بهراحتی انتخاب کنیم که محصولی که در اختیار ماست با سن و توانایی کودک ما تناسب دارد یا خیر.
علاوه بر این، توجه به این موضوع نیز لازم است که کودکان در سنین مختلف تواناییهای متفاوتی دارند. ممکن است یک کتاب کودک یا یک بازی آموزشی که برای مثال مناسب سنین دو تا چهار سال تعریف شده است، برای کودکی که نیازهای ویژه دارد، در سن هفت یا هشت سالگی مناسب باشد؛ یا برای کودک پنج سالهای که از سنین پایین آموزش و تمرین را به صورت اصولی آغاز کرده و آموزش مفاهیم ابتدایی و مهارتهای اصلی را دیده است، ممکن است مجموعهای مناسب سنین چهار تا شش سال ساده و خستهکننده به نظر برسد. بنابراین شناخت ما از تواناییهای کودک خود، سابقهی آموزشی و میزان یادگیری او نیز از جمله نکاتی است که لازم است به آن توجه ویژه شود.
photo: upsplash